اما در اين ميان برخي با فراموش كردن اصل داستان، تفاسير جالبي ارائه دادند؛ تفاسيري كه بيشتر باب ميل خودشان بود تا اينكه به حقيقت نزديك باشد و اين موضوع را به برداشتهاي شخصي خود از قيوميت مرد بر زن كه در آيهاي از قرآن بدان اشاره شده ارتباط دادند، درحاليكه به گفته دكتر طاهره هميز، مدرس دانشگاه و كارشناس خانواده، در اسلام چيزي به نام «قيوميت مرد بر زن» وجود ندارد و در اسلام به بهانههاي مختلف بر تكريم و بزرگداشت زن در خانه و جامعه تأكيد شده است. اگر براي شما نيز در اين زمينه شبهاتي ايجاد شده، ميتوانيد با خواندن مطلب زير كه بخشي از مصاحبه همشهريدو با اين متخصص علوم قرآني و استاد فقه و حقوق است، پاسخ روشني براي سؤالات خود بيابيد.
- مردان حامي يا قيم؟
براساس مباني اسلام و قرآن كريم، مرد، قيم زن نيست بلكه «حامي» زن است. در تفسير آيه 34سوره نساء كه ميفرمايد: الرجال قوامون علي النساء...، مردها بهعنوان حامي زن شناخته ميشوند. در رابطه با علت اين امر بايد گفت كه چون مردان عموما قدرت جسمانيشان برتر از زنان است بهعنوان حامي زن هستند و خداوند براي ايجاد امنيت زن و بهواسطه اينكه مرد نفقه ميدهد و انفاق ميكند، اين نقش را به او داده است. پس زن و مرد با هم مشاركت ميكنند و به فرموده مقاممعظم رهبري همسفر هم هستند تا بهشت؛ يعني هر دوي آنها در مسير خير اليالله با هم هماهنگي و همراهي ميكنند و نسبت به هم مسئول هستند و اينكه برخي، از اين آيه عنوان قيمبودن مرد بر زن را تفسير ميكنند، برداشت اشتباهي است. بهعبارت ديگر در اسلام پرداخت نفقه و مهريه به زن از سوي مرد واجب است؛ بهگونهاي كه تأكيدشده عقد دائم بدون مهريه و نفقه تحقق پيدا نميكند و در هيچ جاي دنيا به جز كشورهاي اسلامي چنين قوانين پيشرفتهاي وجود ندارد. براساس اسلام، مسئوليت مالي و تأمين هزينه خانواده بهعهده زن نيست و شوهر مسئول تأمين خانواده است. در اين آيه نيز تصريح ميكند كه چون مرد هزينههاي زندگي را تأمين ميكند و مسئوليت به وي دادهاند، بايد چنين وظايفي داشته باشد.
- برتري مردان به زنان مثل برتري آسمان بر زمين است
در تفسير آيه 34سوره نساء در كتاب علل الشرايع، جلد 2، به حديثي از امامحسن مجتبي(ع) اشاره شده كه ميفرمايند: عدهاي از دانشمندان يهودي نزد پيامبر(ص) آمدند و گفتند كه چرا خداوند در قرآن به مردان برتري داده است كه پيامبر(ص) در پاسخ ميفرمايند: برتري مردان به زنان مثل برتري آسمان بر زمين و برتري آب بر خاك است. همانگونه كه آب خاك را زنده و احيا ميكند، زنان نيز بهواسطه مردان احيا ميشوند. همانطور كه آسمان از زمين حفاظت و حراست ميكند و اگر خورشيد در آسمان نباشد زمين ميميرد و اگر ماه در آسمان نباشد از زمين وحشتزدايي نميشود و اگر ستاره در آسمان نباشد كساني كه در زمين هستند راهشان را پيدا نميكنند، مردان بر زنان اينگونه برتري دارند؛ اما ايشان در ادامه به اين موضوع نيز اشاره ميكنند كه در سيستم و نظام خانوادگي اسلام، مرد مدير خانواده و زن مدير خانه است. مرد چون ميتواند امنيت را ايجاد كند و حامي زن و فرزندان باشد، مديريت ارتباطات خارجي و زن چون بايستي لطافت را در خانه بهوجود بياورد و محيطي زيبا را براي خانواده فراهم كند مديريت داخلي را بهعهده دارد. امام علي(ع) خطاب به مردان ميفرمايند: زنها را در بخش اقتصاد خانه اذيت نكنيد، خداوند آنها را براي اين كار نيافريده و شما بايد خودتان اين كار را بهعهده بگيريد. در تفسير اين حديث بايد گفت كه حتي مرداني كه پولشان را در اختيار زن قرار ميدهند و عنوان ميكنند كه تو زندگي را بچرخان، نوعي آشفتگي را براي زن بهوجود ميآورند، درحاليكه زن بايد آرامش داشته باشد و دغدغه حل مسائل مالي در خانه را نداشته باشد تا بتواند با لطافت فرزندانش را تربيت كند و آرامش و آسايش را براي همسرش فراهم كند. حتي امام رضا(ع) ميفرمايند: زن در مورد نيازمنديهايش عائله مرد به شمار ميآيد و بر مرد لازم است كه او را تأمين كند.
- سفارش قرآن به مردها چيست؟
در آيات و روايات، مصاديق زيادي داريم كه بر رفتار مناسب مردان با زنان تأكيد دارد. آيه «عاشروهن بالمعروف...» به مردان توصيه ميكند كه كاملترين و زيباترين ارتباط عاطفي را با همسرتان داشته باشيد و خطاب اين آيه تنها به مردان است نه زنان. در اين آيه به مرد بيان ميكند كه بايد با همسرت با مهرباني رفتار كني. در كتاب عللالشرايع شيخ صدوق، جلد دوم، به حديثي از امامعلي(ع) اشاره شده كه در آن ميفرمايند: مردي نزد اميرالمومنين(ع) آمد و از زنش شكايت كرد و گفت همسرم مشكلاتي را براي من ايجاد ميكند كه حضرت جوابهاي بسيار زيبايي به او دادند. در آخر اميرالمومنين(ع) فرمودند: با زنها مدارا كنيد و به آنها نگوييد كه چرا خواستههاي چنين و چنان دارند، حتي گفتارتان را نيز با آنها زيبا كنيد، قطعا در سايه اين اتفاق رفتارهاي آنها نيز با شما خوب ميشود.
- «دوستت دارم»ها، را بروز بدهيد
زنها اگر محبت و وفاداري شوهر را باور و درك كنند، جان و هستيشان را به پاي مرد ميريزند. وقتي زن يقين داشته باشد كه شوهرش حامي او است و دوستش دارد، حاضر است رضايت او را جلب كند، پس بايد به آقايان توصيه كرد كه اگر ميخواهيد از محبت همسرتان بهرهمند شويد و همه وجودش براي شما باشد بايد حتما كلام زيبا با او داشته باشيد. پيامبر(ص) در اين زمينه ميفرمايند: اگر مردي به همسر خود بگويد دوستت دارم تا ابد اين حرف در ذهن او ميماند. موضوع وفاداري زن و شوهر نسبت به يكديگر كه بارها از سوي مقاممعظم رهبري نيز مطرح شده به اين موضوع اشاره دارد. معظمله به آقايان توصيه ميكنند كه زنان را اكرام و به آنها محبت كنيد و نسبت به همسرتان وفادار باشيد، در واقع مردان بايد طوري رفتار كنند كه زنانشان احساس نكنند كه همسرشان در حال جدايي از مسير طبيعي است. از اينرو است كه رهبر معظم انقلاب بارها در سخنانشان عنوان كردهاند كه: اينكه ميخواهيد يك زن را وزير يا مدير كنيد خيلي نشاندهنده بالابردن ارزش زن نيست بلكه حق زن را در خانه رعايت كردن ارزش دارد و مديريت عالي در جامعه براي زن مقامي نميآورد و او بايد در خانه عزت و احترامش حفظ شود.
- 3 سؤالي كه روز قيامت از مردان پرسيده ميشود
در حديث داريم مردي كه به زن خود اهانت ميكند لعين است (كسي كه خود را از رحمت خدا دور ميكند) و مردهايي كه زن را اكرام ميكنند كريم هستند. امامسجاد(ع) در حق همسر خود خيلي سفارش به مردها ميكنند كه آنها را اكرام كنيد و حتي امامصادق(ع) ميفرمايند: 3 چيز بر مرد واجب است كه حتما بايد در موردش در روز قيامت پاسخ دهد كه اين 3 چيز عبارتند از: رفتار نيكو با همسر، خوش صحبت كردن با همسر و توسعه دادن زندگياش (البته توسعه حساب شده و منطقي) و همچنين غيرت بر زن و محافظت كردن از او در برابر بيگانه.
نظر شما